Yusuf Topal… Seksen iki
yaşında bir adam… Giresunlu…. Kışları genellikle İstanbul’da, yazları ise
memleketinde yaşıyordu. “Yaşıyordu” diyorum, artık aramızda yok, yaşamıyor
çünkü…
Yusuf Topal, yürüme
güçlüğü çeken eşi Fatma Topal’a (82) ilaç yazdırmak ve evde bakım hizmeti
kararının uygulanması için Giresun’un Gemilerçekeği Mahallesindeki 15 Temmuz Şehitler
Aile Sağlığı Merkezi’ne gitti. Söylenene göre ilaç yazdırmak için gittiği
otacı, hastayı görmeden ilaçları yazamayacağım, demiş. Otacı ile Yusuf Topal
arasında tartışma yaşanmış. Otacı, tartışma sırasında polis çağırmış. İki
polis, gelerek Topal’a ters kelepçe takıp biber gazı sıkınca yaşlı adam
fenalaşarak yere yığılıyor. Bindirildiği polis aracı hastaneye gidiyor
gitmesine, ama yaşlı adamın yüreği olanlara dayanamıyor.
Soru şu: Yaşlı adamın
ölümüne ne, neden oldu?
Önce otacıdan başlayalım
işe...
Yusuf Topal, ilaç
yazdırma izleğine aykırı bir istekte bulunmuş olabilir. Bu durum karşısında
otacının duygudaşlık yapması gerekirdi. Kendini Yusuf Topal’ın yerine
koymalıydı. Evde, neredeyse yaşamının tümünü birlikte geçirdiği hasta karısı.
Kendisi de oldukça yaşlı. Yaşlılıkta yollar uzar da uzar, bitmek bilmez. Her adımda
eklemler ağrılarla sarsılır. Yılların yorgunluğu içindeki bacaklar, artık
bedeni taşıyamaz olur. İnsanlar yaşlandıkça duygusallaşır. En kolay işleri yapamamanın
getirdiği bir güvensizlik egemen olur çoğu zaman insan tinine.
Yaşlı (yaşulu) kişi, çevresindekilerden
saygı görmek ister. Bu saygıyı, geçmiş yaşantısının bir ödülü sayar.
Kadın olsun erkek olsun
fark etmez, eşini yitirme olasılığı insanın usundan çıkmaz. Bu durum, kişiyi
kaygılandırır. Zaten yalnızlaşan yaşlı kişi, tek başına kalma olasılığını
düşündükçe perişan olur.
İşte, otacının karşısında
yukarıda kısaca anlattığımız tinsel durumdaki biri var. Bu nedenledir ki,
otacının yaşlı adamla (Bu tüm yaşlılar için geçerlidir.) konuşurken her
sözcüğünü bin kere düşünerek söylemeli ve onun işini kolaylaştırıcı bir tavır
takınmalıydı. Polise gerek olmadan sorunu çözmeliydi. Katı kuralcılık yerine, çözüm
odaklı davranmalıydı.
Polise gelince…
Karşısındaki kişinin kim
olduğuna, kişinin bedensel özelliklerine, yaşına, sağlığına, cinsiyetine bakmadan
yapılmakta çoğu zaman sert müdahaleler. Çoğu polis, sorun çıkaran kişiyi düşman
gözüyle görmekte. Bu nedenle de sert davranışlar sergilemekteler. Karşında seksen
iki yaşında bir adam var. Ters kelepçe takıyorsun adama... Yetmiyor, üstüne
biber gazı sıkıyorsun… Ardından kalp krizi geçirmekte olan yaşlı bir adamı
cansız bir paket gibi yerde sürükleyerek polis otosuna bindiriyorsun… Böylesi
bir duruma beden dayansa yürek dayanır mı?
Polis, önüne gelene şiddet
uygulayan bir kişi midir? Yoksa olayları, küçük sorunları, duygudaş olmamaktan
kaynaklı çözümsüzlükleri kolayca halletmek midir işi?
Toplumsal gösterilerin
çoğunda tanık olmaktayız. Önüne gelene yaşlı-genç, kadın-erkek, engelli-sağlam
demeden cop sallamakta polislerin çoğu. Biber gazı ise kolayca kullanılmakta.
Karşındaki kim? İnsan…
Biber gazı sıktığın kim?
Vergisiyle sana maaş ödeyen ve elindeki copun, kelepçenin, biber gazının
parasını veren senin yurttaşın… Yusuf Topal fındıklarını toplayıp sattığında
sana vergi ödeyecekti, tıpkı yıllardır ödediği gibi. Sözüm Giresun’daki o iki
polisin nezdinde tüm polisleredir. Sabah kahvaltısında yediğiniz ekmekte,
peynirde, zeytinde; içtiğiniz çayda, sırtınızdaki giyside, çocuğunuzun
harçlığında, eşinizin rahatında Yusuf Topalların emeği, alınteri ve hakkı var.
Copu vurmak için kaldırırken,
ters kelepçeyi takarken, biber gazını sıkarken, insanları yerlerde sürüklerken
bir an olsun düşünün… O kişi sen de olabilirsin, bir yakının da olabilir. Biraz
duygudaşlık gerek… Olmasa da karşındakinin bir insan olduğunu her adımda anımsa!
Yusuf
ve Fatma Topal çifti fındık toplamak için İstanbul’dan, memleketleri Giresun’a
gitmişlerdi. Kim bilir ne hayalleri vardı. Bu hayaller sağlık ocağının
kapısında karanlık bir kuyuya gömüldü, bir daha görünmemek üzere… Topladıkları
fındıkları, torunlarının ve komşularının avuçlarına titrek elleriyle
uzatamayacaklar. O fındıkları uzatırken gözlerindeki yağmur gülüşler olmayacak
bir daha.
Polis otosuna ters
kelepçe ile bağlanmış elleriyle sürüklenerek bindirilen Yusuf Topal ölmedi
yalnızca. Seksen iki yaşında iki dev çınarın hayalleri de öldü. Söyleyin
bakalım, Türk insanı böylesi bir ölümü hak ediyor mu?
Adil
Hacıömeroğlu
29
Temmuz 2018