SOMA KATLİAMI

Dün ikindi vaktiydi Soma’daki madende yangın çıktığını işittiğimde. “Eyvah!” dedim, biraz da bağırarak. İçimden bir şeyler koptu, gitti.

Hele içerideki işçi sayısını duyduğumda gözyaşlarım ıslattı yanaklarımı. Maden kazalarında kurtarma konusunda ne yazık ki başarısızdı ülkem. Madenlerde çalışma koşullarının yüz yıldır değişmediğini bilen biriyim.  İlkelliğin, vurdumduymazlığın, adamsendeciliğin faciaya yol açacağı kesindi.

Önce hükümetten “Madende her şeyin mevzuata uygun olduğu” açıklaması geldi. Soma madeninin örnek bir işletme olduğunu açıkladı ilkellik bataklığında kulaç atan yetkisiz yetkililer. Her şey mevzuata uygunsa kaza neden oldu o zaman? Neden canlarımız toprak altında.

Gece boyunca televizyonun başındaydım. Ne yazık ki sağlıklı haber almak zor. Sosyal medyadan izliyorum olanları. Facianın büyüklüğü, gece yarısı anlaşılıyor.

Zonguldak’tan kurtarma ekipleri yola çıktı, deniyor. Zonguldak-Soma karayoluyla kaç saat? En küçük işler için devletin uçakları havalanırken Zonguldaklı madenci, Soma’daki kardeşini kurtarmaya otobüsle gitmekte. Zamana karşı bir yarış. Kurtarma ekipleri için o yol biter mi? Somalı kardeşlerinin sonlarını bilmez mi Zonguldaklı kurtarma ekibi? Padişah ve yandaşları için uçaklar dizi dizi. Toprak altında ise kömür karasıyla yan yana yatmakta Soma’nın emekçileri, bir nefes havaya hasret.

Gece uzun, yürekler acı dolu. Söyleşiler yapılmakta madenin önünde. Eşini, babasını, oğlunu, kardeşini, akrabasını bekleyenler var. Gözler yaşlı. Bakışlar donuk. Aslında herkes, facianın farkında. Ama yine de bir umut var. Mucize beklenmekte...

Dualar dökülmekte kurumuş dudaklardan. Madenden her sedye çıkışında hareketlenmekte ortalık.

Televizyonlardaki haber okuyucuları halkı dua etmeye çağırmakta. Kimse doğru düzgün bir biçimde madendeki ihmallerden söz etmiyor. Sen, işçinin güvenliğini sağlama; kaza olunca da otur, herkesim duaya çağır. Önce önlemini al, işçileri çağdaş bir ortamda çalıştır, sonrasında dua et. Beceriksizliğin, ihmalin suçunu Tanrı’ya yükleme.

Gecenin ilerleyen saatleri... Kurtarma harala gürele sürmekte. Eşgüdüm yok! Madende kaç kişinin kaldığını bile bilmeyen yetkililer var. Madenin yöneticileri bile kaç kişiyi çalıştırdıklarını bilmemekte. Sinirlerim gerildikçe geriliyor. Koskoca ülkenin teslim olduğu ilkelliği, vurdumduymazlığı kabul edemiyorum bir türlü.

Haberleri dinlerken bir yandan da sosyal medyada yorumlar yazmaktayım. Benim gibi sabahlayanlar çok. Türkiye’nin duyarlı yurttaşları ayakta. Yürekler, Soma madeninin derinlerinde. İsyan, acı, üzüntü birbirine karışmış bir durumda. Madenin derinliklerindeki yangın, yakıp kül etmekte tüm ülkeyi.

Yandaş televizyonlarda bir iki yalaka densizin sözlerini hayretle dinliyorum. Anında sosyal medyada karşılığını bulmakta densizlik. Ağzının payını alan densizin bundan ders çıkardığını sanmıyorum. Dünün Ergenekon kumpasçısı, bugünün işçi düşmanı olarak endam etmekte. Yaşamının her döneminde halk düşmanlığı var kumpasçının. Çok yazık!

Sabaha karşı gözlerim umutsuzluğun yarattığı öfkeye yenik düşüyor. Uyuyakalıyorum bulunduğum yerde. Birkaç saatlik bir uykudan sonra, her sabah uyandığım saatte uyanıyorum ve yazmak için oturuyorum koltuğuma.

Özelleştirmeler ve kiralamalarla madencilik, birkaç patronun kâr hırsını artırmakta. Çalışma koşulları, yüz yıl öncesine dönüştürüldü. Dünyanın en ağır işçiliği, en ucuz emek sömürüsü durumuna getirildi. Yerin altında kırk liraya kazma sallamakta ekmek parası için Somalı emekçiler. Köleci düzende bile böylesi görülmemiştir. İnsanın hiçe sayıldığı bir ülkede, emeğin değeri olur mu?

Türkiye, iş kazalarında dünya ikincisi. Kazaların yüzde doksan dokuzunda ihmal var. Çalışma koşulları çok ilkel. Çağdaş çalışma koşulları ne yazık ki yok. Bu nedenle bunlara kaza değil, cinayet demeli. İnsanlar, bile bile ölüme gönderilmekte. Bunca insanın yaşamını yitirdiği bir olaya katliam demek, yerinde olur sanırım.

Kim mi gönderiyor insanları ölüme? Sorumlu olan herkes... Başta hükümet... Yasa koyucular... Üç kuruş fazla kazanmak için insanlığını öldüren, vicdanını yok eden, yüreğini söküp atan patronlar... İnsan eti aşınız, madencinin kanı içkiniz oldu. İyi bakın bundan böyle kaşık salladığınız tabaklar, ağzınızı şapırdattığınız bardaklara. İyi bakın... Bakın ki görün yaşlı gözlerde büyüyen öfkeleri. Bakın ki işitin dağı, taşı eriten madenci ailelerinin acı çığlıklarını. Belki çok uzaklarda kalmış insanlığınızı anımsarsınız.

                                                                       Adil Hacıömeroğlu

                                                                       14 Mayıs 2014