EĞİTİMDE PARAYLA DÜDÜK ÇALINMAZ

Atalarımız: “Parayı veren düdüğü çalar.” demişler de yaşamın her alanında bu kural geçerli değil. Varsıl kişi, birçok gereksinimini çok parası sayesinde kolayca karşılayabilir. Birçok mal ve hizmete paranın gücüyle ulaşabilir. Ancak paranın gücünün yetmediği yerler de çoktur.

Birçok öğrenci velisi: “Çocuğumu paraya kıyıp en pahalı okullarda okutuyorum. En ünlü, pahalı öğretmenlerden ders aldırıyorum ona. Her Allah’ın günü dünyanın parasını harcayarak değişik kurslara gönderiyorum çocuğumu. Yurtiçi, yurtdışı dinlencelerini de eksik etmiyorum. En güzel giysileri satın alıyorum güzel giyinsin diye. Yediği önünde, yemediği arkasında… En pahalı telefonu, son model tableti alıyorum dünyayı izlesin, gelişmelerden zamanında haberi olsun diyerek… Dünyanın parasını döküyorum onun eğitimi, gelişimi için ancak yine de başarılı değil. Bunun nedenini bir türlü anlayamıyorum. Acaba bu çocuk, daha ne istiyor?” Anlayamazsın, bir değil; bin ömür yaşasan yine de anlayamazsın onun ne istediğini. O, annesini ve babasını istiyor tüm içtenliğiyle başarılı olmak için.  Çünkü eğitim dediğimiz şey; bilgi, duygu, amaç, yetenek, ilgi, uyum, erinç, sağlıklı iletişim, düşünsel ve duygusal birliktelik, istek… gerektirir. Bunlar olmadan bir kişinin eğitilmesi kolay mı?

Birçok veli, parayı verdiğinde düdüğü de çalabileceğini düşünmekte. Okulun, kursların ücretlerini yatır peşin peşin... Yeteneksiz olduğun, becerin olmayan birçok alanda çocuğunu kurslara gönder... Bu yolla çocuğunu, senin para dışındaki eksik alanlarını doldurması için yarış atına çevir… Sosyal yaşamındaki doyumsuzluğunun aracı yap…    Kurslar yetmeyince ünlü öğretmenlerden ders aldır... Evini her türlü yardımcı kitapla doldur... Çocuğa başını kaşıyacak zaman bırakma... Onun bir insan yavrusu olduğunu düşünme hiç... Çocuğa, çocuk olduğunu unutturuver… Ondan sonra “Bu çocuk, niye başarısız?” diye yakınıp bağrışmaya başla…

Malın bir ederi vardır üç aşağı beş yukarı. Bir dinlenceye gitmenin parasal karşılığı belli… Özel bir okulun da yıllık ücreti varsıllar için çok da önemli sayılmaz. Sağlık hizmeti almanın karşılığı dokunmaz varsılların cüzdanlarına. Ancak sağlıklı bir düşünce sistemi oluşturmanın, duygudaş olabilmenin, insanca iletişim kurmanın ekonomik karşılığı henüz dünya yüzünde belirlenmiş değil. Bunlar ne alınıyor ne de satılıyor.

İstediğin okula verebilirsin çocuğunu. Ancak okul, eğitilmek istemeyen hiçbir öğrencisine bir yarar sağlamaz. Çocuğun eğitilmeyi istemesi için öncelikle onun bir insan yavrusu olduğunu bir an bile unutmamak gerek. Onun insan olmaktan kaynaklanan gereksinmelerini görmezden gelirsen, senin istediğin verimi alamazsın ondan eğitim alanında.

İnsan düşünsel olduğu kadar duygusal bir varlık. Her yaşın, dönemin gereksinmeleri farklıdır kişiler için. Bu gereksinmeleri yok sayarak bir çocuğu robot gibi görmek yanlışların en büyüğü. Çocuklar da tıpkı büyükleri gibi sevinip üzülür. Sayısız duygulara kapılır bir gün içinde. Onun duygularına ortak olmak, çocuğun duygusal dalgalanmalarında bir dalgakıran görevi üstlenmek her anne ve babanın görevi. Biz büyükler, dalgakıran görevini yapmayınca çocuk, duygularını paylaşacağı birini aramakta doğal olarak. Bu da çocuğu yanlış yerlere, hatalı yönlere, çıkmaz yollara götürmekte.

Çocukların teknoloji, iletişim çağında sığındıkları liman; sanal dünya… Orada duygusal, düşünsel çareler aramakta. Yarasına merhemi, tanımayıp bilmediği bir soyut ortamda bulmaya çalışmakta. Kendini sanal ortamın büyüsüne kaptırıp sorunlarından, sorumluluklarından, yapması gereken günlük işlerden soyutlamakta. Ekrana bağlanan çocuk, çevresindeki somut varlıklardan giderek uzaklaşmakta. Bu uzaklaşma, başta ailesinden olmak üzere duygusal bir kopuşun taşlarını döşemekte her geçen gün. Bu kopuş, ilk başta pek fark edilmez. Fark edildiğinde ise epeyce geç kalınır.

Varsıl ya da yoksul olsun her anne ve baba, çocuklarının geleceğini düşünmek zorunda. Bu konuda elinden geleni yaparlar, tabi ki olanakları ölçüsünde. Bazı varsıl kişilerin biraz da görgüsüzlükleri nedeniyle çocuğu paraya boğması, her şeyi para gücüyle yapacağını sanıp çocuklarının etten kemikten yapıldığını unutması anlaşılır gibi değil. Onlar için en güzel okul, en pahalısı. En güzel giysi ise en moda olanı ve en pahalı satılanı. Onlar için en güzel yemek, en pahalı ve en çok tanıtımı yapılanı değil mi? Bu, böyle sürer gider.

Ne yazık ki ülkemizde bazı kişiler için kolay yoldan para kazanıp varsıllaşmak çok zor değil. Birçok varsılın hangi yoldan, nasıl para kazandıkları bilinmez. Hızla ve bilinmez kaynaklarla varsıllaşanlar, kazandıkları gibi hızlı para harcamayla kendilerini ve bu yolla edindikleri gücü(!) hem aile çevresine hem de topluma kabul ettirmeye çalışırlar. Bu nedenle çocuklarına ne görürlerse alırlar. Çocuk böylece isteksiz, amaçsız, doyumsuz bir canlıya dönüşür. Sanal dünya ve günlük yaşamda birtakım aşırılıklarda mutluluk arar. Bu tür çocukların doyuma ulaşmaları çok zor. Daldan dala atlayıp şıpsevdi olurlar. Yetişkinlik döneminde de bu durumları değişmez. Onlar için değerli bir şey kalmaz yaşamlarında. Bu tür insanlar için doğadaki diğer canlılar, toplumsal değerler giderek önemini yitirir giderek. Bu durum, zaman içerisinde kendine saygı duymamayı getirir. Özsaygı yitince yaşamın da bir değeri, önemi, amacı kalmaz.

Son aylarda basına yansıyan veli-çocuk kavgalarına rastlamaktayız. Veliler, çocukları için her şeyi yaptıklarını söylemekteler. Çocuklarının hırçınlıklarına bu nedenle anlam veremediklerini şaşkınlıkla anlatmaktalar. Bu maddi dünyanın batağa saplandığı yer ise aşırı bencillik… Bencillik, insanın her yanını sarıp sarmalandığında ise en uzaktan en yakına doğru duygusal kopuşlar başlıyor. En sonunda da çocukla anne ve baba kopuşu olmakta. Çünkü her şey maddi bir dünyanın acımasız koşullarıyla oluştuğu için burada duygular barınamamakta.

Elindeki telefonu, annesine yeğleyen çocukların yetişmesindeki nedenleri anlatmaya çalıştım yukarıda. Bu ilişkide en günahsız olanlar ise çocuklar… Günahın büyüğü, maddi dünyanın bencilliğiyle çocuklarının duygularını yeterince besleyemeyen anne ve babalar.

Atalarımız: “Para dediğin el kiri…” sözünü boşuna mı söylemiş? Fazla önem verirsen elin yüzün kir içinde kalır. Çok fazla ağzında, dilinde dolaştırırsan o kir, diline de sözüne de egemen olur.

                                                                  Adil Hacıömeroğlu

                                                                  2 Haziran 2024