YABANCI HAKEM

Bu akşam oynanacak (24 Şubat 2025) Galatasaray-Fenerbahçe maçını, Slovenyalı Slavko Vincic yönetecek. Orta hakem Vincic’in yardımcılıklarını da yine aynı ülkeden Tomaz Klancnik ve Andraz Kovacic yapacak. Şimdi bazı okurlarımızın “Türk hakemlerinin suyumu çıktı?” diye sorduklarını işitir gibiyim. Evet, Türk hakemlerinin suyu mu çıktı?

“Hakem” sözcüğünün anlamı TDK Türkçe Sözlük’te: “Tarafların arasındaki anlaşmazlığı çözmek için yetkili olarak seçtikleri ve üzerinde anlaştıkları kişi; yargıcı.” diye açıklanmakta. “Hakem” sözcüğü, “hâkim (yargıç) le aynı kökten gelir, anlamları da aynı sayılır. Bu kafayla yarın mahkemelere yabancı savcı ve yargıçlar atansın, dense şaşırmam. 85 milyonluk bir ülkede bir futbol maçını yönetecek bir hakem bulunamaz mı ya da bugüne dek yetiştirilemez mi?

Eğer bugüne dek önemli maçlarımızı yönetecek hakem yoksa bu, Türkiye Futbol Federasyonu’nun suçu. Birisi kalkıp “TFF yöneticileri de yabancı olsun.” derse ne diyeceksiniz?

Akşamleyin oynanacak Galatasaray-Fenerbahçe maçında, başta İstanbul olmak üzere ülkemizin neredeyse tümünde yaşam duracak. Maç başladığı anda sokaklarda kimse kalmayacak Kimi ekran başında, kimi ise radyolardan ya da değişik yayın kanallarından maçı izleyecek. Esnafların çoğu, erkenden kepenk indirecek. Maçtan sonra kazanan takımın yandaşları, sevinçlerinden yeri göğü inletecekler.

Bana sorulacak olursa yabancı hakemler, pek iğreti durmayacak bu akşamki maçta. Neden mi? Çünkü iki takımın da oyuncularının birkaçı dışında hepsi yabancı. Yani yabancı oyuncuların çoğunlukta olduğu iki takımın maçını yabancı hakemler yönetecek. Yabancı ülkelerdeki bazı takımlarda bizimkilerden daha çok Türk oynamakta neredeyse. Süper Lig’de yer alan takımların hepsinde durum aynı. Genç nüfusuyla övünen bir ülkede futbol takımlarında oynayacak yerli oyuncu yetiştiremiyor anlı şanlı takımlarımız. Uluslararası maçlarda başarısız olduklarında ise bin bir gerekçe üretmekteler. Genellikle yenilgilerinin nedenini hakeme bağlarlar. Sanki kulüp yöneticileri her şeyi doğru yaptılar da hakem onların haklarını yedi.

Osmanlı döneminde kapitülasyonlar vardı. Sömürgeci ülkelere verilen bu ayrıcalıklardan az çekmedik. Adli kapitülasyonlar nedeniyle yasadışı iş yapan yabancı uyruklu kişileri yargılayamazdı bizim yargıçlarımız. Bu nedenle tebaamız olan özellikle azınlıklardan birçok kişi yabancı ülkelerin yurttaşlığına geçerlerdi. Suç işlediklerinde o ülkenin pasaportlarını gösterir ve Osmanlı yargıçlarının kendisini yargılayamayacağını söylerlerdi. Böylece adaletin elinden kurtulurlardı. Osmanlı ülkesi, adli kapitülasyonlar nedeniyle neredeyse suç cennetine dönmüştü. Bağımsızlığımız, egemenliğimizi ayaklar altına alan kapitülasyonları kaldırmak için çok uğraş verdik. Lozan’da en çok tartışılan konu bu. Yabancılara tanınan iktisadi, adli ayrıcalıklar kalktıktan sonra topraklarımız üzerinde egemen olduk.

Yabancı hakemle kapitülasyonlar hortlatılıyor sanki. Bazı takımlarımızın yöneticileri uzun zamandır yabancı hakem konusunu dillendirmekteler. Bunda Türk’e, kendi yurttaşına ve ülkesine güven yok! Yabancı firmalarının temsilcisi olarak onların mallarını pazarlayarak varsıllaşmış kişiler, Türk’e güvenmeyip yabancıya güveniyor. Üretmek, marka yaratmak yerine tüketmeyi seçiyorlar yabancıların yararına. Ekonomide, tüm spor dallarında üretmeli Türkiye. Üretirsen kazanırsın.

Futbolcusu, antrenörü, hakemi yabancı olan takımların başkanları da yabancı olsun oldu olacak. Nedir bu yabancı hayranlığınız?

Atatürk, hastalığının ağırlaşması üzerine: “Beni Türk hekimlerine emanet ediniz.” demişti. Sözde Atatürkçü geçinen futbol takımlarının yöneticileri, siz takımlarınızı niye Türk hakemlerine emanet edemiyorsunuz? 

Not: Yazıyı tamamlayıcı nitelikteki aşağıdaki yazıların okunmasında yarar var.

1)   CEVİZ DE SALATALIK DA FUTBOLCU DA İTHAL https://adiladalet.blogspot.com/2015/01/ceviz-de-salatalik-da-futbolcu-da-ithal.html      

2)   ATATÜRKÇÜLÜK MÜ, AMERİKANCILIK MI? https://adiladalet.blogspot.com/2024/01/ataturkculuk-mu-amerikancilik-mi.html                   

Adil Hacıömeroğlu

                                                                  24 Şubat 2025