PARAYA TAPINAN ÇOCUKLAR VE GENÇLER

Son kırk yılda hem ülkemiz hem de dünya değişti. Yeni anlayışlar, yaşam biçimleri, yaşama bakış açıları,  değerler değişimi topluma yerleşti. Çok hızlı bir biçimde değişim ve dönüşüm yaşadık. Bu değişim ve dönüşümün öncülüğünü önce televizyonlar, sonrasında internet yaptı. Toplumun egemenleri iletişim organlarını,  kendi siyasal görüşlerini kitlelere yaymak ve toplumu dönüştürmek için kullandı. Muhalif olan siyasal oluşumlar da bu değişim ve dönüşüme uygun olarak değişti.

Ülkemizde dostluğu, komşuluğu, akrabalığı, hatır gönül dinlemeyi, insana ve doğaya saygıyı 12 Eylül’le yitirmeye başladık. Yüzlerce yılda oluşan değerlerimiz bir yana itilerek onların yerlerine maddi varlıklar getirildi. Oysa insanı insan yapan, soyut olarak görülse de toplumsal dokumuzu çelikleştiren değerlerimizdir. Bu değerler, toplumu dönüştürmek isteyen egemenlerce küçümsendi. Hatta aşağılandı bile.

Bilime, sanata, ekine, beceriye, yeteneğe saygı gösteren toplumsal yapımızda gedikler açılmaya başlandı liberal saldırılarla. Bu alanlarda başarı gösterenlere, toplumun saygılı davranması egemenlerce yadırgandı. Yaratıcılık, üretkenlik boşa emek harcamak olarak gösterildi. Toplum yararına iş yapanlara enayi damgası vuruldu acımasızca.

Toplumculuğun yerini bireycilik aldı giderek. Hangi yoldan olursa olsun para kazananlar, toplumun önüne örnek olarak çıkarıldı. Yeter ki paran olsun kimse elindeki paranın kirlisine, temizine bakmamaya başladı. Birçok kişi, cüzdanı, evindeki eşyaları, evi, arabası, sahip olduğu taşınmazlarla övünür oldu. Para ve mal düşkünlüğü, çoğu zaman rahatsız edici bir görgüsüzlüğe dönüştü.  Doğal olarak bu görgüsüzlük, büyüklerden çocuklara da yansıdı. Artık küçücük çocuklar bile konuşmaya başlayınca giydiği ayakkabının ve diğer giysilerin markasından söze başladılar. Moda markaları alıp kullanmak bir beceri ve amaç olduğu yaygınlaştı insanlar içinde.

Geçen yıla dek kullandığımız yerli marka bir otomobilimiz vardı. Araba yirmi yıllıktı. Aracımızı eşim kullanırdı. Eşim, önce çocuğumuzu okuluna bırakır, sonrasında kendi okuluna giderdi. Akşam da çocuğumuzu alarak eve gelirdi.

Bir gün çocuğumuzun sınıf arkadaşlarından birinin annesi arabası onarımda olduğu için eşimle dönmek istedi evlerine. Çocuk arabamıza binmek için annesiyle yaklaştı. Arabanın eskiliğini görünce “Ben bu arabaya binmem, bu çok eski.” diyerek arabaya tükürdü. Doğaldır ki çocuğun annesi bu duruma çok üzüldü. Ancak o anda yapacak bir şey yoktu. Bu konu, çocuğun genel eğitimiyle ilgiliydi ve bu özellikle ailede olmalıydı.

Salgın nedeniyle dersler internetten yapılmakta. İster istemez derslere kulak misafiri olmaktayız. Ne yazık ki birçok çocuğun marka, moda düşkünlüğünü işittikçe üzülmekteyiz. İnsanlara kala kala övünç duyacakları marka ve görgüsüzlük kaldı. Oysa insan; yetenekleri, becerileri, topluma ve doğaya yaptığı katkılarla içten içe, insanlara pek belli etmeden gurur duymalı. “Övünmeli” demedim, “gurur duymalı” dedim. Bu “gurur duyma” da aşırılığa kaçmamalı. Övgülerin başkalarından gelmesini beklenmeli. Övgüler karşısında da alçakgönüllülük korunmalı.

Çevremizdeki çocuk ve gençlere bakınca maddi varlıklara tapınma düzeyindeki ilgileri karşısında şaşkınlıkla karışık bir üzüntü duymaktayız. Bu durum, onların içinde saklı cevheri yok etmekte. Değerlendirilmesi gereken üstün yetenekleri, eşsiz becerileri ortaya çıkmıyor bu nedenle. Böylece toplumuzu ileri taşıyacak bunca değer yok olup gitmekte gözümüzün önünde.

Çocuk ve gençlere toplum için, insanlık için bir şey yapmayı öğretmeliyiz. İleri giden, mutlu olan, varsıllaşan toplumların, bireylerinin de içinde yaşadıkları toplum gibi olacakları anlatmalı onlara. Toplum mutluysa birey de mutludur. Toplum erinçliyse birey de erinç içindedir.

Görgüsüzlük insana yakışmayan bir davranış. İnsanları yedikleri, içtikleri, giydikleri, oturdukları, kullandıkları, satın aldıklarıyla değerlendirmek nasıl bir açgözlülüktür?

Doğada yiyip içtiği, yattığı yerle övünen bir canlı gördünüz mü?

                                                           27 Aralık 2020