ÇOCUKLAR MI BÜYÜYOR, YOKSA BİZ Mİ?

Çocuklar, bir bebek olarak anne ve babanın kucağına gelir. Aslında kucağa gelen ağızsız dilsiz bu küçük insan yavrusu; geldiği eve Tanrı’nın, doğanın büyük bir armağanı. Bu büyük armağan, insan yaşamının bir tansığı… Bir bebeğin ev halkına katılması, evdeki işleyişi değiştirir. Artık yaşamın odağında o vardır. Evdeki herkes, ona göre yaşamına yön verir. Yaşamın anlamı değişir. Her şey daha anlamlı duruma gelir.

Bebeğin doğumuyla karı, koca; anne, baba olur. Artık onların ortak, bütünleşmiş yaşam yolunun vazgeçilmez bir ülküsüdür bebekleri. Günlük yaşamlarındaki her şeyi, ona göre planlayıp yapar anne ve baba. Evin düzeni değişir bebeklerine göre. Onun gelişiyle evi, bir neşe ve heyecan doldurur. Mutluluk doruğa çıkmıştır. Yaşamın amacı değişmiştir.

Bebeğin yattığı yerde kıpırdanması, gözkapaklarını kırpıştırması, ağzını açıp kapaması, uyurken yüzünün biçimi, beslenmesi, altını kirletmesi, yıkandığında yaşadığı şaşkınlık her şey bir heyecandır aile için. Bazı işler, törensel bir heyecanla yapılır. Bebeğin ilk ağlayışı, gülüşü belleklere kazınır. Onun her durumda çıkardığı ses, anne baba için tılsımlıdır. O sesi işitmek bebeğin evde birey olarak varlığına alışmadır. Aslında onu, bir birey olarak kabullenmedir. Çok fark edilmese de bebek, her gün gelişip büyür. Bir sonraki günü, bir öncekine benzemez. Gelişimi, gözle görülebilecek durumdadır.

Çocuk, bebeklikten çıkar yavaş yavaş. Kişiliği oluşmaya başlar. “Ben de varım bu evde, der.” büyüdükçe. Kimi zaman karşı çıkışları olur anne ve babaya. Bu karşı çıkışlarla kendi sınırlarını çizmeye başlar. Çoğu zaman ebeveynler, bu sınırları tanımaz. Onun bir birey olarak haklarının, özel alanlarının olduğunu görmezden gelir onu bakıp büyütmekle sorumlu büyükleri.

Çocuklar giderek zorlar anne ve babayı. Kimi zaman ebeveynler, çocukların zorlamaları karşısında çaresizlik yaşar. Çaresizliğini göstermemek için kestirip atar çocukların isteklerini. Onun ileri gittiğini söylerler. Bu durumda anne ve babaların usuna gelen ilk çözüm, çocuğa baskı uygulamak oluyor. Zamanla baskının sorunu çözmediğini, çocuğun merakını gidermediğini, sorularına yanıt olmadığını anlar. Ancak yaptığı baskı, gösterdiği ebeveynlik inadı yüzünden çocuk yüreğinde, kişiliğinde derin yaralar açtığını görmez. Görse de o yaraları iyileştirmeyi beceremez.

Yaşamın her alanında sorun ve anlaşmazlıklar yaşar insan. Asıl sorun, sorunda değil; sorunu belirleyip usçu çözümler bulmakta. Çözülmeyen her sorun, çığ gibi büyür. Sorun büyüdükçe çözümü de zorlaşır.

Zorluklar, sorunlar kişiye deneyim kazandırır. Bu deneyimler, insanı olgunlaştırır. Bedensel olarak büyümüş anne ve babalar çocuklarının zorluklarını, sorunlarını çözerek olgunlaşmaya başlar. Yaşam, onlar için bir okul olur. Bu okulun öğretmeni de genellikle çocuklardır. Bu süreçte çocuklar da anne ve babalarından çok şey öğrenir. Eğinsel büyümenin yanı sıra, tinsel gelişimini de sağlar.

Çocuk büyüdükçe olgunlaşır. İçindeki fırtınalar, dalgalanmalar dinginleşmeye başlar zamanla. Giderek ağırbaşlı olmaya başlar. Anne ve baba da çocuklarını anlamaya başlar. Çünkü onlar da çocuklarıyla büyümüştür. Çocuk büyütme süreci onları olgunlaştırmıştır. Geç de olsa bazı hatalarını anlamışlardır. Bunu fark edenler; kimi zaman açıkça, kimi zaman da içten içe özeleştiri yaparlar. Ancak iş işten geçmiştir. Torunlarını gören büyüklerin olgun bakışları, davranışları bu deneyim ve özeleştiri sayesindedir.

Çocuklarının büyütüp olgunlaştıramadığı anne ve babalar, zamanla en değerli varlıklarına büyük zararlar verir. Anlamsız tavırlar, gereksiz inatlaşmalar, çocuğun içinde kopmakta olan fırtınaları fark edememek, öngörüsüzlük yüzünden çocuklarını harcarlar. Bu kişiler, inatla murat olmayacağını anlayamazlar bir türlü. Çekişmeci benlik duygularının egemenliğini yıkamadıklarından kendileri yıkılırlar çocuklarıyla. Çocuklara karşı saplantılı, değişmez görüşlere sahip olmamalı. Onları anlamak için hoşgörülü olmaya gereksinim var.

Anne ve babalar çocuklarını büyütürken çocukları da onları büyütüp olgunlaştırır. Karşılıklı bir öğrenme ve deneyim kazanma söz konusu. Çocuk deyip geçemeyin sakın! Onların sevgi ve mutluluğun yanı sıra bizlere kazandırdığı erdemleri görmezden gelemeyiz. Gerçeği söylemek gerekirse anne ve babaları büyütüp olgunlaştıran onlar. Bu yalın gerçeği yadsımak olmaz.

                                                                  Adil Hacıömeroğlu

                                                                  2 Haziran 2025