ŞEHİT KAYMAKAM KEMAL BEY

Boğazlıyan Kaymakamı Mehmet Kemal Bey, babasının memuriyeti nedeniyle 1 Mart 1884’te Beyrut’ta doğdu. Balkan kökenli bir ailenin çocuğudur. 24 Temmuz 1908’de Mülkiye Mektebi’ni bitirdikten sonra devlet hizmetine girdi. Yurdun farklı yerlerinde görevler yaptı.

Yozgat mutasarrıflığı ve Boğazlıyan kaymakamlığı görevinde bulunduğu sırada, Osmanlı hükümeti Ermenilere tehcir kararı aldı. Bu sırada görevde olan Kemal Bey, devletin yasal çerçevesinde Ermeni tehcirinde görevini yaptı.

Birinci Dünya Savaşı sırasında bin yıldır aynı topraklarda yaşadığımız, komşuluk yaptığımız ve Osmanlının “Kavmi Sadıka” dediği Ermeniler; düşmanla işbirliği yaptı. Özellikle ülkemizin doğu bölgelerinde Rusların işgalleri sırasında silahlı Ermeni çeteleri büyük kıyımlara girişti. Savunmasız insanları, gözlerini kırpmadan öldürdüler. Bazı köylerde, neredeyse canlı insan bırakmadılar.

Yerleşim yerlerinde neredeyse genç erkek yoktu. Çünkü onlar, farklı cephelerde çarpışan ordumuzun askeri olmuşlardı. Düşmanla işbirliği yaparak savunmasız yerlere saldıran Ermeni çetelerinin bu ihanetini durdurmak gerekiyordu. Bu nedenle Anadolu’nun birçok yerleşim yerinde yaşayan Emeniler, o dönemde Osmanlı toprağı olan Suriye’ye yerleştirildiler. O günkü koşullar düşünüldüğünde bu göç olayı kolay olmadı. Ulaşım olanaklar yeterli değildi. Göçen Ermenileri kolluk güçleri korumaktaydı. Buna karşın bazı öldürme ve soygun olaylarına engel olunamadı. Ermenilerin büyük çoğunluğu yerlerine sağ salim ulaştı.

Mondros Mütarekesi’nden sonra İstanbul işgal edildi itilaf devletlerince. İşgalle birlikte padişahın ve İstanbul hükümetinin işgalcilere teslimiyeti söz konusuydu. Bu nedenle ulusal varlığın korunması için görev yapan devlet yöneticilerinin yargılanmasını istedi İngilizler. Bu isteğe uydu İstanbul hükümeti. Yurtsever devlet yöneticileri, işgalcilerin isteği doğrultusunda ulusal kimliğini yitirmiş mahkemenin karşısına çıkarıldı. Mahkemenin başkanı Nemrut Mustafa Paşa’ydı.

Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey, Damat Ferit Paşa hükümetinin kararıyla 7 Ocak 1919’da gözaltına alındı. 30 Ocak 1919’da İstanbul’a getirildi. Nemrut Mustafa Paşa’nın başkanlık ettiği Harp Divanı’na çıkarıldı. Suçlu bulunarak idam cezasına çarptırıldı. Bu karar; Padişah Vahdettin, Sadrazam Damat Ferit Paşa ve Şeyhülislam Mustafa Sabri tarafından imzalanarak onaylandı. Kemal Bey, 10 Nisan 1919’da Beyazıt Meydanı’nda asıldı.

Kaymakam Kemal Bey, Beyazıt’ta idam sehpasına çıkarıldığında son sözleri şunlardır: “Ben bir Türk memuruyum. Aldığım emri yerine getirdim. Vazifemi yaptığıma vicdanım emindir. Sizlere yemin ederim ki ben masumum. Son sözüm bugün de budur, yarın da budur. Ecnebi devletlere yaranmak için beni asıyorlar. Eğer adalet buna diyorlarsa, kahrolsun böyle adalet! Benim sevgili kardeşlerim, asil Türk milletine çocuklarımı emanet ediyorum. Bu kahraman millet, elbette onlara bakacaktır. Vatan uğruna cephede ölen bir insan gibi şehit gidiyorum. Allah vatana, millete zeval vermesin! Amin… Borcum var, servetim yok. Üç çocuğumu, millet uğruna yetim bırakıyorum. Yaşasın millet!” Ermeni çetelerine karşı ülkesini korumaya çalışan bir devlet görevlisi hiç yoktan idam edildi. Hiçbir somut kanıt olmadan Kemal Bey asıldı işgalcileri mutlandırmak için. Bu, Türk ulusunu derinden yaraladı.

Kemal Bey, çocuklarını Türk milletine emanet etmişti. Millet, egemenliğini eline alınca bu emanete sahip çıktı. Kurtuluş’tan sonra Atatürk’ün isteği ve Kayseri Milletvekili Ahmet Hilmi Bey’in önerisiyle TBMM, 14 Ekim 1922’de şehit unvanını verdi. Böylece eşi ve çocukları aylığa bağlandı. Milletinin kurduğu Meclis, çocuklarına sahip çıktı böylece.

Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey, Kadıköy’de Kuşdili mezarlığında yatmakta. Neredeyse ayda bir başucuna gider anarım onu. Çoğu zaman yanımda Atacan (13) da olur. Her gün binlerce insan geçer önünden farkında olmadan. Şehitlerimizi unutursak toprağımızı, yurdumuzu da unuturuz. Bu nedenle canını millet uğruna veren şehitlerimizi anmak, boynumuzun borcu olmalı.

                                                                  Adil Hacıömeroğlu

                                                                  24 Nisan 2024