MÜSLÜMAN RUM DEĞİRMENCİ

Anadolu türlü uygarlıkların yaşadığı, karışıp harman olduğu varsıl bir coğrafyadır. Yüz yıllarca farklı inançlardan ve etnik kökenlerden insanların dostça yaşadığı bir yerdir Anadolu. Ne zaman ki sömürgeci ülkeler, kendi çıkarları için kışkırtmalara giriştiler topraklarımızın bu güzelliği uçup gitti.

Benim doğup büyüdüğüm yer, Anadolu’nun kuzeydoğusunda. Eskiden farklı dinlerden insanlar birlikte yaşamışlardı buralarda. Onlarla ilgili öyküler de anlatılırdı. Hala onların adlarının yer aldığı tarlalar, bahçeler var.

Çocukken merak ederdim: “Acaba buradan giden Rumlar nasıl insanlardı?” diye. Bu sorumu yanıtlayabilecek tek kişi vardı, o da babaannemdi (ninemdi). 

Ninemin güçlü bir belleği vardı. Eskiden yaşadıklarını noktası virgülüne kadar anımsardı. Muhacirlik anıları, savaş yıllarının sefaleti, salgın hastalıkların kırımları capcanlıydı onda. Olayları anlatırken yansız davranırdı. Kötülüğü babası da yapsa saklamazdı. Onun için gerçekleri saptırmak büyük günahtı, ayrıca böyle bir tavır insana yakışmazdı.

Belleğinin güçlü kalmasında hafızlığı önemli bir etkendi. Diğer bir etken de ninemin yaşamı boyunca doğal beslenmesiydi. Sanayi ürünü olan hiçbir gıda maddesi, onun boğazından geçmezdi.

Bir gün nineme: “Buralarda Rumlar var mıydı eskiden?” diye sordum.

O, “Olmaz mı evladım!” diyerek yanıtladı beni.

Ben, “Bu Rumlar nasıl insanlardı nine?” diye sordum ona.

Ninem, “Bir Rum değirmencimiz vardı ve çok Müslüman adamdı oğlum.” dedi. Bu söz o gün bugündür belleğimin en derin köşesine kazınmıştır, büyük harflerle.

Hafız ve bir molla kızı olan ninem, Rum değirmencinin Hıristiyan olduğunu çok iyi bilmekteydi; ama neden onu “Müslüman!” diye nitelemişti?

Nineme göre Müslüman kişi, işini namusuyla yapan adamdı. Kimsenin namusuna, malına, canına yan bakmayan kişiydi Müslüman kişi. İnsana, insan değeri vermekti Müslümanlığın temel koşulu.

Rum değirmencinin doğru adam olması, işini iyi yapması, hakka riayet etmesiydi ninemi, ona “Müslüman” dedirten. .

Şimdilerde öyle mi? Din adına çıkıp masum insanları öldüren canlı bombaları, “Müslüman siyasetçiyim!” diyerek halkı soyup soğana çevirenleri ve daha nicelerini gördükçe ninemi de Müslüman Rum değirmenciyi de bin bir rahmetle anıyorum.

                                                           Adil Hacıömeroğlu

                                                           17 Ocak 2014