EKRAN BAĞIMLILIĞI VE TRAFİK KAZALARI

Evimizin önü kavşak… Önemli bir taşıt yolu… Kadıköy-Pendik ve Bostancı-Dudullu yollarının kesiştiği yer… Günün her saatinde taşıtlar gidip gelmekte. Korna ve sürücülerin bağrışmaları hiç eksik değil. Birkaç günde bir trafik kazası olmakta. Kazaların oluş nedenlerinden en önemlisi kavşaktaki yanlış düzenleme. İkinci neden ise sürücülerin genellikle trafik kurallarına uymamaları.

Son birkaç ayda üç kaza oldu benzer biçimde. Üç diyorum çünkü bu kazalara balkonumuzdan tanıklık ettik. Kadıköy-Pendik hattında, yolu ayıran bir yükselti var gidiş gelişi belirlemek için. Üç kazada bu yükseltilerde oldu, hem de gece vakti. Taşıtların çok az, yolun boş olduğu bir zamanda. Sürücüler, yükseltiyi ve trafik imini fark etmemiş olacaklar ki yükseltinin üzerine çıkıp trafik tabelasını devirerek yükseltinin üzerinden gittiler. Birinin tamponu düştü, diğerinin ön çamurluğu koptu, üçüncüsü ise bir midibüstü. Ona, ne olduğunu göremedik. Çünkü hiçbir şey olmamış gibi bir süre taşıtın altı duvara sürtünerek gitti. Sonra hiçbir şey olmamış gibi yola inip sürdürdü gidişini. Bu kazaların olma nedenini bölünmüş yolu ayıran duvarın sarı boya ile belirlenmemesine bağladım önceleri ki bunun kesinlikle etkisi var kazalarda. Nedense gidiş-gelişli yollarda yol ayrımını yaban yükseltilerde ne boyama ne de geceleyin fark edilebilecek ışıklı uyarılar var. Bu, büyükşehir belediyesinin bir ihmali.

Bir arkadaşım, borçlanarak yeni bir araba almıştı. Direksiyona geçti işe gitmek için arabayı aldığı ilk günde. Kavşakta kırmızı ışık yanınca durdu. Birkaç saniye sonra birden bir gürültüyle sarsılınca arabasından inip aracın arkasına doğru yürümüş. Arkasındaki araba, yepyeni arabayı mahvetmişti. Üzüntüyle kendi arabasına çarpan sürücüye sormuş: “Durduğumu görmedin mi?”

“Hayır, ağabey gerçekten sizin önümde durduğunuzu fark etmedim. Sanırım daldım.” deyince arkadaşıma gülümsemekten sonrasında da üzülmekten başka yapacak bir şey kalmadı. Daha sonra benzer kazaları çok dinledim dostlarımdan.

Evet, bir sürücü hele ki hızlı olmadığı bir yolda önündekini neden fark edemez? Ya gerçekten yaşamın çözümsüz sorunlarıyla dalıp gitmiştir. Ya da önündeki araçla kendi arasındaki uzaklığı ve derinliği kestirememiştir. Bir başka deyişle üç boyutlu görememiştir.

Atacan’ın ve başka çocukların durup dururken çarpmaları, düşmelerini gözlemlerken tanığı olduğum ve arkadaşlarımdan dinlediğim trafik kazalarına internet ve ekran bağımlılığı açısından bakmak geldi.

Son yıllarda toplumumuzun tüm katmanlarında, eğitim ve sınıfsal düzeyi ne olursa olsun internet bağımlılığı aldı yürüdü. Taşıt kullanırken, yemek yerken, dostlarıyla söyleşirken, evde otururken, usunuza gelebilecek her an telefonlar ellerde. İnsanlar telefon ekranına bakmaktan çevresinde olup bitenleri görmemekteler. Çevresindekilerin farkına varmamaktalar.

İnternet ve ekran bağımlılığı yüzünden doğaya, olaylara, konuşmalara, gözlemlere sırt çevirmekte toplumumuzun önemli bir kesimi. Gözler sürekli olarak ekranda kayan iki boyutlu görüntülerde. Görüntülerde üçüncü boyut yok! Derinliksiz görüntülere bakmak, zamanla alışkanlığa dönüşmekte.

Akla mantığa sığmayan trafik kazalarıyla karşılaşmaktayız. Bu kazaların nedenleri arasında internet oyunlarına bağımlılık yok mudur acaba? Bu oyunlar, çok hızlı… Bazı oyunlar, araba yarışlarını içermekte. Bu yarışlarda hız yapmak ve önündekini hangi koşullarda olursa olsun geçmek var. Son yıllarda trafik canavarlarının artmasında bu yarışların hiç mi etkisi yok?

İçişleri Bakanlığı kazaları araştırırken internet bağımlılığını araştırıyor mu? Bu konuda bir sormaca yaptı mı bugüne dek? Bakanlığın bu konuda bir sayımlama yapması gerek. Bu sayımlamadaki bilgiler gerekli uzmanlarca değerlendirilmeli ve gerekli önlemler alınmalı.

İnternette oyun oynamak vazgeçilmez bir bağımlılığa dönüştü ne yazık ki birçok kişide. Bu bağımlılık sağaltılması gerek. Bu hem kişi hem de toplum sağlığı için büyük bir önem göstermekte.

                                                                       30 Kasım 2020